Το βασικό εκκλησιολογικό
αίτημα των ημερών μας είναι η ενότητα της Εκκλησίας. Υπάρχουν πολλά
αγιογραφικά και πατερικά κείμενα τα οποία δείχνουν τι ακριβώς είναι η
ενότητα της Εκκλησίας και πως συγκροτείται. Το σημαντικότερο είναι η
διδασκαλία του Αποστόλου Παύλου ότι η Εκκλησία είναι Σώμα Χριστού.
Εδώ θα ήθελα να αναφέρω
έναν χαρακτηριστικό λόγο του αγίου Γρηγορίου Νύσσης, που φανερώνει την
ενότητα της Εκκλησίας όχι μόνον στην εξωτερική της έκφραση, αλλά και
στην εσωτερική της δομή.
Στο Άσμα Ασμάτων σε κάποια
στιγμή παρουσιάζεται ο Βασιλεύς Σολωμών να επαινή την ομορφιά της
αγαπημένης του, και μεταξύ των άλλων επαινεί τους οφθαλμούς, το τρίχωμα
και τους οδόντας της με τα εξής λόγια: «Ιδού ει καλή, η πλησίον μου,
ιδού ει καλή. Οφθαλμοί σου περιστεραί….. τρίχωμά σου ως αγέλαι των
αιγών… οδόντες σου ως αγέλαι των κεκαρμένων» (Άσμα Ασμάτων δ , 1-2). Ο
άγιος Γρηγόριος Νύσσης στους ερμηνευτικούς του λόγους παρουσιάζει με
ενάργεια ότι η Εκκλησία είναι η ωραιοτάτη αυτή γυναίκα και στην συνέχεια
αναλύει ποιοί είναι οι οφθαλμοί, το τρίχωμα και οι οδόντες της.
Οι οφθαλμοί στο Σώμα της
Εκκλησίας είναι «πάντες εκείνοι εις οδηγίαν Θεού τεταγμένοι», τους
οποίους οι άνθρωποι χαρακτηρίζουν ορώντες. Πρόκειται για τους Προφήτες
στην Παλαιά Διαθήκη, αφού ο Σαμουήλ χαρακτηριζόταν βλέπων, ο Ιεζεκιήλ
οφθαλμός, ο Μιχαίας ορών, και ο Μωϋσής θεώμενος. Αυτό συμβαίνει και με
τους Προφήτας της Καινής Διαθήκης και βέβαια σε αυτήν την κατηγορία
ανήκουν όλοι οι οδηγοί του λαού του Θεού, οι Επίσκοποι και Κληρικοί.
Ονομάζονται οφθαλμοί, γιατί βλέπουν τον ήλιο της δικαιοσύνης, διακρίνουν
τον φίλο και τον πολέμιο.
Το τρίχωμα, η κόμη, στο
Σώμα της Εκκλησίας είναι όλοι εκείνοι που μιμούνται τον Προφήτη Ηλία, ο
οποίος μετά την πολυχρόνια άσκηση στο όρος Γαλαάδ δίδαξε τον βίο της
εγκρατείας. Όλοι εκείνοι που ακολουθούν το παράδειγμα του Προφήτη Ηλία
στην αρετή και την άσκηση, και προφανώς εννοεί τους μοναχούς, τους
ασκητές, «κόσμος γίνονται της Εκκλησίας», αφού οι τρίχες είναι ο
στολισμός της κεφαλής του σώματος του ανθρώπου.
Οι οδόντες στην Εκκλησία
που επαινούνται από τον Λόγο, πριν από το στόμα και τα χείλη, είναι
αυτοί που ανήκουν στους «κριτικούς τε και διαιρετικούς των διδαγμάτων
καθηγητάς», δια των οποίων γίνεται εύληπτος και επωφελής η διδασκαλία.
Οι πνευματικοί οδόντες μέσα στην Εκκλησία λαμβάνουν παχύ και σφικτό το
ψωμί του λόγου και το κάνουν εύπεπτο στις ψυχές με την λεπτομερέστερη
θεωρία.
Επομένως, οι
οφθαλμοί-Κληρικοί, το τρίχωμα-μοναχοί και οι οδόντες-θεολόγοι-καθηγητές,
αποτελούν την δόξα και τον έπαινο του Σώματος της Εκκλησίας, αλλά έχουν
και μεταξύ τους ενότητα εξωτερική και εσωτερική.
Στο Άσμα Ασμάτων οι
οφθαλμοί λέγονται περιστεραί, γιατί, κατά την ερμηνεία του αγίου
Γρηγορίου Νύσσης, δείχνουν την ακεραιότητα και την απλότητα του
χαρακτήρα τους και έχουν την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, το οποίο
εμφανίσθηκε ως περιστερά. Ονομάζονται οφθαλμοί, γιατί επαινείται
ολόκληρος ο άνθρωπος «ο φαινόμενός τε και νοούμενος». Έτσι, όσοι έλαβαν
«την οπτικήν ταύτην εξουσίαν επί της Εκκλησίας» δεν βλέπουν σε κάτι το
υλώδες και σωματικόν, αλλά πραγματοποιείται σε αυτούς ο πνευματικός και
άυλος βίος. Οι μοναχοί είναι τα μαλλιά της Νύμφης Εκκλησίας, γιατί όπως
τα μαλλιά είναι άμοιρα από αίσθηση ζωής και δεν διαθέτουν πόνο και
αίσθηση ηδονής, «το δε αμοιρείν της αισθήσεως των νεκρών εστίν ίδιον»,
έτσι και όσοι έχουν νεκρωθή κατά τον κόσμο ούτε φουσκώνουν από δόξες και
τιμές, ούτε υποφέρουν από ύβρεις και περιφρόνηση, αλλά κρατούν την ίδια
στάση και στις δύο αυτές αντίθετες καταστάσεις. Οι καθηγητές και
διδάσκαλοι χαρακτηρίζονται οδόντες για την στερεότητά τους, για την
κανονική τους θέση και την σταθερή εμφύτευσή τους στα ούλα.
Χαρακτηρίζονται δε οι οδόντες ως «αγέλαι κεκαρμένων», γιατί η Εκκλησία
θέλει τους ανήκοντας στην κατηγορία αυτή «κεκαρμένους είναι, τουτέστι
πάσης υλικής αχθηδόνος γεγυμνωμένους, είτα τω λουτρώ της συνειδήσεως
παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος καθαρεύοντας, προς τούτοις αεί δια
προκοπής αναβαίνοντας και μηδέποτε προς το έμπαλιν κατασυρομένους επί το
βάραθρον».
Είναι φανερόν ότι οι
Κληρικοί, οι μοναχοί και οι θεολόγοι μέσα στην Εκκλησία αποτελούν μια
ενότητα και αποβλέπουν στην δόξα και τον έπαινο της Εκκλησίας. Αυτό δεν
είναι ένα εξωτερικό γεγονός, αλλά μια εσωτερική αγωνία και ένα
πνευματικό άθλημα, με την Χάρη του Χριστού. Αυτό με κάνει να πιστεύω ότι
δεν πρέπει να επικρατή αντιπαλότητα μεταξύ Επισκόπων, Μοναχών και
Καθηγητών, αλλά μια αραγής ενότητα, γιατί όλοι υπηρετούμε τον ίδιον
σκοπό. Η Εκκλησία δεν ταυτίζεται με τους Κληρικούς και την Ιερά Σύνοδο
των Ιεραρχών, αλλά είναι η Νύμφη του Χριστού που στολίζεται από τους
οφθαλμούς, το τρίχωμα και τους οδόντες, δηλαδή τους Κληρικούς, τους
μοναχούς και τους θεολόγους, οι οποίοι αποβλέπουν στην δόξα του Θεού.–
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου